روستای کیله شین از توابع بخش مرکزی شهرستان سقز با ۱۲۰ خانوار و جمعیت ۴۷۳ نفری در فاصله ۴۵ کیلومتری و در قسمت جنوب غربی این شهرستان قرار گرفته است .

کیله شین در لغت به معنای سنگ قبر کبود است . روستای کیله شین با روستاهای قوره دره، خاپوره ده، حمزه قرنیان و از گردنه خان با اراضی شهرستان بانه هم مرز است. روستای کیله شین دارای مراتع با پوشش گیاهی عالی جهت دامداری و حتی مشاغلی همچون زنبورداری و باغداری می باشد.

هنرمند نامی محمد ابراهیم پور معروف به حەمە کێلەشینی که صاحب آثار زیبایی در موسیقی کوردی است از نامدارن این روستای سرسبز و زیبا است.
کوههای بلند ، طبیعت زیبا و چشم نواز ، چشمه های فراوان و رودخانه های فصلی زیبا از جاذبه های متعدد این روستای سقز به شمار می‌رود.

جدای از تمام این موارد شهرت و معروفیت اصلی روستای کیله شین به دلیل نوعی غذا یا نان محلی به اسم کلانه (کەلانە) است کە مخصوصاً در میان کوردها بسیار پرطرفدار است و شاید کمتر کسی پیدا شود که حداقل یک بار مزه این غذای محلی را نچشیده باشد.

نحوه پخت مخصوص این غذای محبوب سنتی در روستای کیله شین باعث شده است تا نام کلانه کیله شین در میان اهالی شهرستان های سقز و بانه و شهرها و روستاهای اطراف و حتی مردمان خارج از استان کردستان نیز اسم و رسمی برای خود پیدا کند تا جایی که به یک برند محبوب تبدیل شده است.

با وجود اینکه هم اکنون حدود ۱۰ رستوران غذاخوری در داخل روستا و چندین غذاخوری سرراهی و کنار جاده ای نزدیک به کیله شین وجود دارد و در کنار کلانه محصولات دیگری همچون دوغ محلی، عسل ، کباب ماهی و دیگر غذاها عرضه می شود ولی با توجه به ظرفیت‌های عظیم موجود می توان به راحتی روستای کیله شین را به مهمترین روستای هدف گردشگری تبدیل کرد که هنوز این اتفاق نیافتاده است و اندکی همت مسئولین شهرستان ، شورا و دهیاری و اهالی روستا این هدف را محقق خواهد کرد.

نکات مثبت این روستا طبیعت زیبا، چهار فصله بودن غذای محلی کلانه و مهمتر از همه قرار گرفتن کیله شین در کنار جاده اصلی بین شهری سقز – بانه است که جدای از تردد اهالی این دو شهر و روستاهای اطراف بین این دو شهرستان به واسطه مسافرپذیر بودن و گردشگر پذیر بودن شهربانه به دلایل تجاری و خریدهای مسافران که از تمام نقاط ایران به طرف این بازار گسیل می‌شوند فرصت مناسب جهت پذیرش این مسافران توسط رستوران ها و غذاخوری های کنار جاده ای روستای کیله شین برای معرفی و عرضه کلانه کیله شین و استفاده از این بازار خدادادی وجود دارد که جهات مختلفی از جمله رونق اقتصادی روستا و کمک به اشتغال جوانان روستا بسیار پر اهمیت است. جوانانی که در صورت نبود شغل مناسب مجبورا رو به شغلهای کاذب همچون کوله بری و کارگری خواهند آورد . کما اینکه شواهد و قراین حاکی از آنست که هم اکنون تعداد زیادی از جوانان این روستا و روستاهای اطراف به دلیل نبود شغل در مرزهای بانه مشغول کوله بری و یا کارگری هستند.

روستای کیله شین دارای مشکلات عدیده ای از جمله عدم اجرای کامل طرح هادی، اینترنت ضعیف ، تحت پوشش نبودن آداره آبفا و سیستم لوله کشی آب فرسوده ، عدم وجود پارکینگ جهت استفاده گردشگران ، عدم آسفالت ورودی روستا، حادثه خیز بودن محل قرار گرفتن رستوران ها به جهت عبور و مرور وسائل نقیله از جاده اصلی، عدم وجود جایگاه دفع فضولات جهت جلوگیری از ورود به داخل رودخانه و …می باشد.

جا دارد مجموعه فرمانداری ، بخشداری و دهیاری، اداره میراث فرهنگی و گردشگری و بنیاد مسکن جهت پیشبرد تبدیل این روستا به یک روستای هدف گردشگری و معرفی و ثبت ملی کلانه کیله شین تلاش کنند. حتی می‌شود با برگزاری جشنواره های منطقه ای و ملی به معرفی بیشتر این برند کمک کرد.

• نویسنده : کیوان عبد خدا رئیس شورای بخش مرکزی
• منبع خبر : هاولاتی