آخرین  وارث  یکی از  کهن سال ترین  خاندان های  علمی کوردستان در شهر سقز دیده از جهان فروبست

فقیه وارسته و  عارف  روشن ضمیر ماموستا  احمد ریاضی هم  از میان ما رفت

مرحوم ماموستا ملا احمد ریاضی فرزند علامه ملا اسعد  بوریه ری پایگلانی  در سال۱۳۱۴ شمسی مطابق  با۱۳۵۴ قمری دیده  به جهان  گشود .نسب ایشان به چند واسطه به مولانا گشایش می رسد  که از علما وعرفای  بزرگ کرد  در قرن  نهم  هجری  بوده که درسال ۸۷۳ قمری دارفانی را وداع گفته  است  . پدرایشان از علمای طراز اول و از  فارغ التحصیلان مدرسه  علامه علی  حکمت افندی سیامنصوری از علمای برجسته ی  کُرد در شهر کرکوک در اقلیم کردستان عراق  بوده است که پس از اخذ اجازه ی فتوا و  سالها  تدریس درسال ۱۳۳۴ شمسی در روستای پایگلان  از توابع بخش مرکزی شهرستان سروآباد در استان کردستان دارفانی را وداع گفته است.

می گویند علت  اشتهار این  خاندان به (ریاضی )علاقه  وافر وتخصص مرحوم  ملا اسعد  در این دانش بوده  است که  سالها در نزد  علی حکمت افندی  به یادگیری آن پرداخته  و  استادش دراین علم سرآمد  علمای عصر خود بوده است .مرحوم ملا احمد پس از رسیدن به حد تمیز به تحصیل علوم  دینی می پردازد . آغاز  تحصیلاتشان در نزد پدر دانشمند وعارفش ملا اسعد بوده که از مریدان شیخ  علی حسام  الدین نقشبندی بوده است

بعدها  برطبق  رسم  طلاب علوم دینی کردستان که برای  استفاده از محضر  علمای بزرگ  از شهری  به شهری  واز روستایی به روستای دیگر می رفتند از حلقه ی درس  علمای بزرگی  مستفیض شده  است  که  ازآن جمله  می توان  به :ملا محی الدین نَوَره ای (نه وه ره :از روستاهای اطراف سنندج،ملا محمد زینب ،شیخ محمد اویهنگی و  ملا عبدالله برادرش ،که این سه نفر از طلاب  مستعد بوده  اند ،حاج ملا سید بهاالدین  غفاری مدرس روستای کریم آباد قادر خان دراطراف سقز ،ماموستا شیخ حسین خان  علایی اردلان  در روستای خورده لوکی دراطراف  سقز ،ماموستا ملا محمد کامل نقشبندی در روستای  باشماق تیلکو ازتوابع سقز ،ملا سید  جلال الدین سجادی در روستای سنته سابق  و شهر جدید سنته  امروز  و ماموستا ملا محمد امین شریعتی  مدرس بزرگ  در روستای  قلعه  کهنه ی  سقز.

در فروردین  سال ۱۳۴۰ در شهر سنندج  به حلقه  درس شاگردان  ملا حسام الدین مجتهدی  از علمای بزرگ در شهر سنندج  می پیوندد و در نهایت  در تاریخ   پنجم شهریور ماه سال ۱۳۴۰ اجازه  ی افتا و تدریس را از ملا حسام  الدین  دریافت  می کند  . پس ازآن  مرحومان  حاج  ملا محمد شیخ الاسلام  کردستان، ملا محمود مفتی  و ملا حسن  ادیبی (در سقز)نیز  مُهر تایید بر اجازه  نامه ی  ایشان  زدند .آن مرحوم  پس  از اخذ اجازه ی  افتا و تدریس پنجاه  سال  تمام  در روستای گُل تَپّه که به مثابه مرکزیت دهستان و از روستاهای  بزرگ  در اطراف سقز  است  به انجام امور محوله ی  مذهبی  و راهنمایی مسلمانان و تالیف  پرداخت .در حوالی سال ۱۳۹۰ به علت  کهولت سن به شهر  سقز نقل مکان  کردند و درنهایت در نوزدهم  مرداد ماه ۱۴۰۲ دیده  از جهان دارفانی را وداع گفتند  ودر میان حُزن واندوه  مردم سقز به خاک  سپرده  شد ند . مرحوم ماموستا ریاضی  تالیفاتی دارند  که  بجز کتاب فرائض(ارث)هیچکدام  به چاپ  نرسیده  است.

مرحوم  ریاضی از همدرسان و اخوان التحصیل مرحوم  پدرم(ماموستا سید نجم الدین حسینی )  واز شاگردان  مرحوم  عمویم (حاج ملا سید بهاالدین غفاری )در روستای کریم آباد قادر خان بوده اند که در حوالی سال ۱۳۳۰ شمسی نزدیک به   یک سال در نزد ایشان به تحصیل کتابهای شرح عقاید نسفی و عبدالله  یزدی و…..مشغول بوده  است .دریازدهم  فروردین ماه سال  سال۱۳۹۳  به اتاق  تنی چند از  دوستان به خدمت آن مرحوم در منزل مسکونیشان در سقز  رسیدیم   و در آن  مدت  کوتاه به ذکر  خاطراتی  از دوران  تحصیل خود در نزد مرحوم  عمویم  پرداختند

از ویژگیهای   برجسته ان مرحوم  می توان  به  علم  دوستی روحیه تحقیق  ،تواضع  و فروتنیو اعتقاد  به خدمت صادقانه  اشاره کرد. روحشان شاد و یادشان گرامی باد.

• نویسنده : دکتر صباح حسینی نویسنده
• منبع خبر : هاولاتی